Türkiye Cumhuriyeti’ne geçiş birçok kadınsal devrimle mümkün olmuştur!
Türkiye Cumhuriyeti’ne geçiş birçok kadınsal devrimle mümkün olmuştur!
Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Yalova Şube Başkanı Vildan Alkış Çoban, 5 Aralık Türk Kadınına Seçme ve Seçilme Hakkının Verilmesi münasebetiyle yaptığı açıklamada, Atatürk’ün bu devrimler içinde, kadınların sosyal olarak erkeklerle eşit şekilde toplum içinde yerlerini almalarını bir uygarlık aşaması olarak gördüğüne dikkati çekerek, “Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyetinin temellerini atarken kadınların haklarını vermiş ve Türkiye Cumhuriyetine geçiş bir çok devrimlerle mümkün olmuştur” ifadelerini kullandı.
Haber Giriş Tarihi: 06.12.2024 12:20
Haber Güncellenme Tarihi: 06.12.2024 13:20
Kaynak:
Güldaniye Sofu Erdoğan
ÇAĞDAŞ BİR TÜRK KADINI PROFİLİ
1926 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilerek yürürlüğe giren medeni kanun ile Türk kadınına kaybettiği hakların iade edilmesinin temelinin atıldığına vurgu yapan ADD Yalova Şube Başkanı, “Artık kadın güçlenmeye, kişiliğini bulmaya başlamış ve erkeklerin yanında sosyal faaliyetlere katılmaya başlamıştır” diyerek, şunları kaydetti: “Çağdaş bir Türk kadını oluşturmak isteyen Atatürk Anadolu kadınlarının çalışkanlığı, Kurtuluş Savaşı’na katkılarını görmüş ve takdir dolu sözlerle onları övmüştür. 1923 yılında Konya'da yaptığı bir konuşmada Türk kadının değerini şu sözlerle ortaya koymuştur; ‘Erkeklerden kurduğumuz ordumuzun hayat kaynaklarını kadınlarımız işletmiştir.’ Çift süren, tarlayı eken, kağnısı ve kucağındaki yavrusuyla yağmur demeyip, kış demeyip cephenin ihtiyaçlarını taşıyan hep onlar, hep o yüce, o fedakâr, o ilahi Anadolu kadını olmuştur. Bundan ötürü hepimiz bu büyük ruhlu ve büyük duygulu kadınlarımızı şükran ve minnetle sonsuz kadar aziz ve kutsal bilelim. Dünyada hiçbir milletin kadını ‘ben, Anadolu kadınından daha fazla çalıştım, milletimi kurtuluşa ve zafere götürmekte, Anadolu kadını kadar emek verdim diyemez’ diyerek verdiği değeri bir kez daha belirtmiştir.”
TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN İLK KADIN SEÇİLMİŞLERİ
Vildan Alkış Çoban: “Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan kısa bir süre sonra 3. Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 3 Nisan 1930 tarihli Belediye kanunun kabulü ile kadınlara belediye seçimlerine katılma hakkı tanınmıştır. Yine aynı yıl yapılan seçimlerde İzmir’den 2, İstanbul’dan 6 kadın şehir meclislerine aday olmuşlardır. Bunlardan 2'si İzmir’den, 5 tanesi de İstanbul’dan seçilmiştir. Aynı seçimlerde Artvin’in Yusufeli ilçesine bağlı Kılıçkaya beldesinde belediye başkanı seçilen Sadiye Hanım Türkiye’nin ilk kadın belde başkanı olmuştur. 26 Ekim 1933 tarihli 2329 sayılı kanunun çıkarılmasıyla kadınların köy muhtarı olma ve ihtiyar heyetlerine seçilme hakkı tanınmıştır. Yine aynı yıl yapılan seçimlerde aydının Çine ilçesine bağlı Demirdere köyünde bugünkü Karpuzlu ilçesinde yaklaşık 500 oyla seçimi kazanan Türkiye Cumhuriyetinin ilk kadın muhtarı Gül Esin olmuştur.”
2024 SEÇİMLERİNDE 78 KADIN BELEDİYE BAŞKANI
Batılıların kadın hakları konusunda, çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’nden geri olduğunu da sözlerine ekleyen ADD Yalova Şube Başkanı Çoban, İtalya’da 1948, Japonya’da 1950, İsviçre’de 1971 yılında kadınlara seçim hakları verildiğini hatırlatarak, “Çağdaşlaşmada olabildiğine hızlı davranan Türkiye Cumhuriyeti ise Türk kadınının milletvekili seçme ve seçilme hakları 5 Aralık 1934 yılında anayasa ve seçim kanununda yapılan değişiklik ile 337 üyeli mecliste oylamaya katılan 258 milletvekilinin oyuyla kabul edilmiştir. Anayasanın 10. ve 11. maddeler değiştirilerek 22 yaşında seçme ve 30 yaşında seçilme hakkı verilmiştir. Cumhuriyetimizde kadınların katıldığı ilk genel seçimler 8 Şubat 1935'te yapılan 5. Dönem seçimleridir. Bu seçimlerde 17 kadın milletvekili Türkiye Büyük Millet Meclisine girmiştir. 1936 yılının başında boşalan milletvekilleri için yapılan ara seçimlerde de Çankırı’dan emekli öğretmen Hatice Özgenel, meclisteki 18. Kadın Milletvekili olmuştur. 3 Eylül 1950 tarihinde yapılan yerel seçimlerde Müfide İlhan Mersin belediye başkanı olarak Türkiye’nin ilk kadın belediye başkanı olmuştur. 14 Mayıs 2023'te yapılan 28. Dönem genel seçimlerinde 600 milletvekilinden bin 211 kadın milletvekili olarak seçilmiştir. 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde 78 kadın belediye başkanı seçilmiştir. Bunların 57 büyükşehir, 6'sı il, 64'ü ilçe, 3 tanesi de belde başkanı seçilmiştir. Tüm belediye başkanlarımıza başarılar dilerim” ifadelerini kullandı.
‘İLİM FEN İHTİSAS SANAT NEREDE VARSA GİDİP ÖĞRENMEYE MECBURUZ’
Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Yalova Şube Başkanı Vildan Alkış Çoban, son olarak şunları kaydetti: “Kurtuluş Savaşı’nda milli mücadeleye erkeklerle omuz omuza destek veren Ayşe Çavuş'a, Kara Fatma'ya, Asker Saime’ye, Tayyar Rahime’ye, Gördesli Makbule’ve, Halime Çavuş’a, Melek Hanım’a, Hatice Hatun’a, Tarsuslu Kara Fatma’ya, Tayyibe Hatun’a, Sultan Hanım’a ve daha adlarını bilemediğimiz Kurtuluş Savaşı’nda ve sonrasında Atatürk'ün yolunda olan tüm kadınlarımızı şükran ve minnetle anıyorum. Biz Türk kadınları olarak ‘ilim fen ihtisas sanat nerede varsa gidip öğrenmeye mecburuz’ diyen Gazı Mustafa Kemal Atatürk'ün izinde daima ilerlemeye kararlıyız. Seçilmiş ve atanmış tüm Cumhuriyet kadınlarımıza başarılar diliyor, yolunuzun açık olmasını temenni ediyorum.”
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Türkiye Cumhuriyeti’ne geçiş birçok kadınsal devrimle mümkün olmuştur!
Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Yalova Şube Başkanı Vildan Alkış Çoban, 5 Aralık Türk Kadınına Seçme ve Seçilme Hakkının Verilmesi münasebetiyle yaptığı açıklamada, Atatürk’ün bu devrimler içinde, kadınların sosyal olarak erkeklerle eşit şekilde toplum içinde yerlerini almalarını bir uygarlık aşaması olarak gördüğüne dikkati çekerek, “Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyetinin temellerini atarken kadınların haklarını vermiş ve Türkiye Cumhuriyetine geçiş bir çok devrimlerle mümkün olmuştur” ifadelerini kullandı.
ÇAĞDAŞ BİR TÜRK KADINI PROFİLİ
1926 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilerek yürürlüğe giren medeni kanun ile Türk kadınına kaybettiği hakların iade edilmesinin temelinin atıldığına vurgu yapan ADD Yalova Şube Başkanı, “Artık kadın güçlenmeye, kişiliğini bulmaya başlamış ve erkeklerin yanında sosyal faaliyetlere katılmaya başlamıştır” diyerek, şunları kaydetti: “Çağdaş bir Türk kadını oluşturmak isteyen Atatürk Anadolu kadınlarının çalışkanlığı, Kurtuluş Savaşı’na katkılarını görmüş ve takdir dolu sözlerle onları övmüştür. 1923 yılında Konya'da yaptığı bir konuşmada Türk kadının değerini şu sözlerle ortaya koymuştur; ‘Erkeklerden kurduğumuz ordumuzun hayat kaynaklarını kadınlarımız işletmiştir.’ Çift süren, tarlayı eken, kağnısı ve kucağındaki yavrusuyla yağmur demeyip, kış demeyip cephenin ihtiyaçlarını taşıyan hep onlar, hep o yüce, o fedakâr, o ilahi Anadolu kadını olmuştur. Bundan ötürü hepimiz bu büyük ruhlu ve büyük duygulu kadınlarımızı şükran ve minnetle sonsuz kadar aziz ve kutsal bilelim. Dünyada hiçbir milletin kadını ‘ben, Anadolu kadınından daha fazla çalıştım, milletimi kurtuluşa ve zafere götürmekte, Anadolu kadını kadar emek verdim diyemez’ diyerek verdiği değeri bir kez daha belirtmiştir.”
TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN İLK KADIN SEÇİLMİŞLERİ
Vildan Alkış Çoban: “Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan kısa bir süre sonra 3. Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 3 Nisan 1930 tarihli Belediye kanunun kabulü ile kadınlara belediye seçimlerine katılma hakkı tanınmıştır. Yine aynı yıl yapılan seçimlerde İzmir’den 2, İstanbul’dan 6 kadın şehir meclislerine aday olmuşlardır. Bunlardan 2'si İzmir’den, 5 tanesi de İstanbul’dan seçilmiştir. Aynı seçimlerde Artvin’in Yusufeli ilçesine bağlı Kılıçkaya beldesinde belediye başkanı seçilen Sadiye Hanım Türkiye’nin ilk kadın belde başkanı olmuştur. 26 Ekim 1933 tarihli 2329 sayılı kanunun çıkarılmasıyla kadınların köy muhtarı olma ve ihtiyar heyetlerine seçilme hakkı tanınmıştır. Yine aynı yıl yapılan seçimlerde aydının Çine ilçesine bağlı Demirdere köyünde bugünkü Karpuzlu ilçesinde yaklaşık 500 oyla seçimi kazanan Türkiye Cumhuriyetinin ilk kadın muhtarı Gül Esin olmuştur.”
2024 SEÇİMLERİNDE 78 KADIN BELEDİYE BAŞKANI
Batılıların kadın hakları konusunda, çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’nden geri olduğunu da sözlerine ekleyen ADD Yalova Şube Başkanı Çoban, İtalya’da 1948, Japonya’da 1950, İsviçre’de 1971 yılında kadınlara seçim hakları verildiğini hatırlatarak, “Çağdaşlaşmada olabildiğine hızlı davranan Türkiye Cumhuriyeti ise Türk kadınının milletvekili seçme ve seçilme hakları 5 Aralık 1934 yılında anayasa ve seçim kanununda yapılan değişiklik ile 337 üyeli mecliste oylamaya katılan 258 milletvekilinin oyuyla kabul edilmiştir. Anayasanın 10. ve 11. maddeler değiştirilerek 22 yaşında seçme ve 30 yaşında seçilme hakkı verilmiştir. Cumhuriyetimizde kadınların katıldığı ilk genel seçimler 8 Şubat 1935'te yapılan 5. Dönem seçimleridir. Bu seçimlerde 17 kadın milletvekili Türkiye Büyük Millet Meclisine girmiştir. 1936 yılının başında boşalan milletvekilleri için yapılan ara seçimlerde de Çankırı’dan emekli öğretmen Hatice Özgenel, meclisteki 18. Kadın Milletvekili olmuştur. 3 Eylül 1950 tarihinde yapılan yerel seçimlerde Müfide İlhan Mersin belediye başkanı olarak Türkiye’nin ilk kadın belediye başkanı olmuştur. 14 Mayıs 2023'te yapılan 28. Dönem genel seçimlerinde 600 milletvekilinden bin 211 kadın milletvekili olarak seçilmiştir. 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde 78 kadın belediye başkanı seçilmiştir. Bunların 57 büyükşehir, 6'sı il, 64'ü ilçe, 3 tanesi de belde başkanı seçilmiştir. Tüm belediye başkanlarımıza başarılar dilerim” ifadelerini kullandı.
‘İLİM FEN İHTİSAS SANAT NEREDE VARSA GİDİP ÖĞRENMEYE MECBURUZ’
Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Yalova Şube Başkanı Vildan Alkış Çoban, son olarak şunları kaydetti: “Kurtuluş Savaşı’nda milli mücadeleye erkeklerle omuz omuza destek veren Ayşe Çavuş'a, Kara Fatma'ya, Asker Saime’ye, Tayyar Rahime’ye, Gördesli Makbule’ve, Halime Çavuş’a, Melek Hanım’a, Hatice Hatun’a, Tarsuslu Kara Fatma’ya, Tayyibe Hatun’a, Sultan Hanım’a ve daha adlarını bilemediğimiz Kurtuluş Savaşı’nda ve sonrasında Atatürk'ün yolunda olan tüm kadınlarımızı şükran ve minnetle anıyorum. Biz Türk kadınları olarak ‘ilim fen ihtisas sanat nerede varsa gidip öğrenmeye mecburuz’ diyen Gazı Mustafa Kemal Atatürk'ün izinde daima ilerlemeye kararlıyız. Seçilmiş ve atanmış tüm Cumhuriyet kadınlarımıza başarılar diliyor, yolunuzun açık olmasını temenni ediyorum.”
Güldaniye Sofu Erdoğan
Kaynak: Güldaniye Sofu Erdoğan