Bütçeden en büyük payı kira ve konut ayırdık

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2023 yılı Hanehalkı Bütçe Araştırması sonuçlarına göre, Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalarda en büyük payı konut ve kira harcamaları aldı. Bu harcamalar, toplam tüketim harcamalarının yüzde 23,9'unu oluşturdu. Ulaştırma harcamaları yüzde 21,9 ile ikinci sırada yer alırken, gıda ve alkolsüz içecek harcamaları yüzde 20,6 ile üçüncü sırada yer aldı. Öte yandan, toplam tüketim harcamaları içinde en düşük payı alan harcama türleri yüzde 0,8 ile sigorta ve finansal hizmetler, yüzde 1 ile eğitim hizmetleri ve yüzde 1,9 ile eğlence, spor ve kültür harcamaları oldu.

Hanelerin tüketim harcamalarını karşılaştırılabilir hale getirmek amacıyla, hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak eşdeğer fert başına tüketim harcaması hesaplandı. Aylık ortalama tüketim harcaması hanehalkı başına 24 bin 383 TL ve eşdeğer fert başına 12 bin 521 TL olarak tahmin edildi.

Temel gelir kaynağı maaş, ücret veya yevmiye olan hanehalkları, ulaştırma harcamalarına yüzde 22,8, konut ve kira harcamalarına yüzde 22,2 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 18,9 pay ayırdı. Müteşebbis geliri olan hanehalkları ise ulaştırma harcamalarına yüzde 27,3, konut ve kira harcamalarına yüzde 19,7 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 19,5 pay ayırdı.

Gelire göre sıralı yüzde 20'lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2023 yılındaki dağılımı incelendiğinde, en düşük gelir grubundaki hanehalkları gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 36,6, konut ve kira harcamalarına yüzde 29,2, ulaştırma harcamalarına yüzde 8,8 ve mobilya ve ev eşyası harcamalarına yüzde 5,4 pay ayırdı. En yüksek gelir grubundaki hanehalkları ise ulaştırma harcamalarına yüzde 28,3, konut ve kira harcamalarına yüzde 21, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 14,5 ve lokantalar ve konaklama hizmetleri harcamalarına yüzde 6,9 pay ayırdı.

Hanehalkı büyüklüğüne göre tüketim harcamalarının dağılımı incelendiğinde, tek kişilik haneler konut ve kira harcamalarına yüzde 31,8, ulaştırma harcamalarına yüzde 18,7 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 16,3 pay ayırdı. Hanehalkı büyüklüğü 7 ve daha fazla olan haneler ise gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 30,2, konut ve kira harcamalarına yüzde 19,9 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 14,9 pay ayırdı.