Kasım 2023’te dış ticaret haddi yüzde 6,9 arttı

TÜİK, 2023 yılının kasım ayına ilişkin dış ticaret endekslerini yayımladı. Buna göre, ihracat birim değer endeksi kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,2 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre gıda, içecek ve tütünde yüzde 1,0 arttı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 5,9 azaldı, yakıtlarda yüzde 19,0 azaldı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 1,7 arttı.

İhracat miktar endeksi ise kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,0 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre gıda, içecek ve tütünde yüzde 6,1 arttı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 4,1 azaldı, yakıtlarda yüzde 52,6 arttı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 1,3 azaldı.

İthalat birim değer endeksi ise kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,8 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 6,2 azaldı, yakıtlarda yüzde 27,8 azaldı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 12,2 azaldı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 2,3 azaldı.

İthalat miktar endeksi ise kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,3 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 3,9 azaldı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 0,2 azaldı, yakıtlarda yüzde 6,1 azaldı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 12,8 arttı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat miktar endeksi; 2023 Ekim ayında 152,5 iken 2023 Kasım ayında yüzde 0,5 oranında azalarak 151,7 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise ihracat miktar endeksi; 2022 yılı kasım ayında 150,3 iken 2023 yılı kasım ayında yüzde 5,0 oranında artarak 157,7 oldu.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ithalat miktar endeksi; 2023 Ekim ayında 133,4 iken 2023 Kasım ayında yüzde 7,2 oranında azalarak 123,8 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise ithalat miktar endeksi; 2022 yılı kasım ayında 119,0 iken 2023 yılı kasım ayında yüzde 2,3 oranında artarak 121,7 oldu.

İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2022 yılı kasım ayında 79,4 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 6,9 puan artarak, 2023 yılı kasım ayında 86,3 oldu.

TÜİK, dış ticaret endekslerinin, dış ticaretteki gelişmeleri, fiyat ve miktar olarak ayrı ayrı izlemek ve değerlendirmek amacıyla hesaplandığını belirtti. Dış ticaret endeksleri, ihracat ve ithalat değerlerinin, fiyat ve miktar etkilerinden arındırılarak, dış ticaretteki gelişmelerin analiz edilmesine imkan sağladığını ifade etti.

Murat Can Aytemur