Yalova Merkez İlçe Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı Hasan Karataş ve 1976’dan bu yana balıkçılık yapan Fahri Topalak, balıkçıların sorunlarını ve bu sorunların çözülmesi için atılması gereken adımları Yalova Hayat’a anlattı.
Türkiye genelinde 1 Eylül 2023 tarihinde başlayan endüstriyel balık avı sezonu, 15 Nisan 2024 tarihi itibarı ile sona erdi. Marmara, Karadeniz, Ege ve Akdeniz’de faaliyet gösteren balıkçılar 15 Nisan'dan itibaren 1 Eylül 2024 tarihine kadar belli kriterler çerçevesinde avlanabilecek. 1 Eylül'e kadar sürecek yasak döneminde endüstriyel gırgır tekneleri av yapamayacak ancak küçük teknelerle avlanan geleneksel balıkçılar denizlerde faaliyet gösterebilecek. Kıyı balıkçılığına izin verilen yasak dönemini değerlendiren balıkçılar sezon boyunca hasar alan ağlarını onarmaya başladı.
Yalova’da av sezonu boyunca yıpranan ağlarını onarmaya başlayan balıkçılar, Türkiye’de ve Yalova’da balıkçıların yaşadığı sorunları dile getirerek, balıkçıların taleplerini sıraladı. Türkiye’de Denizcilik Bakanlığının kurulması gerektiğini aktaran balıkçılar, küçük balıkçılara teşvik verilmesi, Yalova’da avlanma alanlarının genişletilmesi ve Marmara Denizinde Yunus Balıklarının oluşturduğu tahribata karşı önlem alınması gerektiğinin altını çizdi. Türkiye’de 50 yıldır balıkçılık mesleğini sürdüren Yalova Merkez İlçe Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı Hasan Karataş, Türkiye’de en az 15 milyon balıkçının yaşadığını belirterek, “Türkiye’de balıkçıların sorunlarının çözülmesi için Denizcilik Bakanlığının olması gerekiyor. Tarım ve Orman Bakanlığı bizim sorunlarımızın çözümü için yeterli değil. Denizcilik Bakanlığının kurulması artık şart oldu. Bu talebimizin değerlendirilmesini istiyoruz.” dedi.
Küçük balıkçı işletmelerinin ve balıkçı esnafının devlet teşvikleriyle desteklenmesi gerektiğini belirten Başkan Hasan Karataş, “Büyük firmalar yolunu buluyor ama bizim gibi küçük balıkçılar zor durumda. Devletin bizi desteklemesini, bize teşvik vermesini istiyoruz. Bu şartlar altında biz mesleği sürdüremiyorken gelecekte ne olacak bilmiyoruz. Artık genç balıkçı kalmadı. Çünkü gençler bu meslekte gelecek görmüyor. İki kuşak sonra balıkçılık mesleği yok olacak. Bu nedenle küçük balıkçıların devlet tarafından desteklenmesi mesleğin geleceği açısından çok önemli.” diyerek Yalova’da avlanma alanının kısıtlı olduğunu belirtti. Karataş, “Zaten kıyıda avlanacağımız bir yer var orayı da gemi demirleme sahası yaptılar. O alanda avlanırken yakalanırsanız 20 bin TL’nin üzerinde cezası var. Yürüyen Köşk’ün ilerisinden AKSA Fabrikasının olduğu alana kadar avlanmak yasak. Oraya gemiler demirleyecekmiş. Gemiler Tuzla’da demirleyebilir. Tuzla demirleme sahası zaten. Biz de en azından kıyıda rahatça avlanabiliriz.” şeklinde konuştu.
1976’dan bu yana hem Türkiye’de hem de yurt dışında onlarca ülkede balıkçılık yapan Fahri Topalak ise Yunus Balıklarının saldırısına karşı yardım çağrısında bulundu. Yunus Balıklarının açtığı tahribat nedeniyle balıkçıların kardan çok zarar ettiğini vurgulayan usta balıkçı Fahri Topalak, “Dünyadaki en geçerli balık yağı Türkiye’deki hamsiden elde edilen balık yağıdır. Eskiden balık yağı Yunus Balıklarından elde ediliyordu. 1960’lı yıllarda Yunus Balıklarının avlanmasını devlet teşvik ediyordu. Şimdi balık yağı hamsiden yapıldığı için Marmara Denizi’nde Yunus Balıkları çoğaldı. Bu balıklar da bizim ağlarımıza takılan balıkları yemek için ağlarımızı parçalıyor. Biz bunun için çözüm bekliyoruz. Elimizde balık kovucu sinyal var ama Yunuslar artık bu sinyale adapte oldukları için kaçmıyorlar. Daha büyük frekanslar gerekiyor ama bizim bunları karşılayacak bütçemiz yok. Bu konuda devletten destek bekliyoruz. Biz Yunus saldırılarını dile getirince bizi Yunus katliamcısı diye ilan ettiler. Bizim Yunus Balığı öldürmemiz mümkün değil. Bu balığı öldürebilecek bir mermi yok zaten. Ne kadar büyük bir mermi atarsanız atın onun derisindeki yağa takılır, hayvana işlemez. Biz Yunus düşmanı değiliz ve Yunusların öldürülmesine karşıyız. Yunus Balıkları bizim ağlarımıza takılıyorlar, günlerce kalıp ölüyorlar. Çünkü biz balık ağı attığımız zaman günlerce bekliyoruz. Bazı Yunuslar da ağlarımızı parçalayıp gidiyor. Bazen ağları çektiğimizde bakıyoruz tamir edilecek hali bile kalmamış, mecbur çöpe gidiyor. Bizim kendi çözümlerimiz yetmiyor. Avrupa’da yüksek frekansları devlet veriyor. Biz de bu konuda destek bekliyoruz. Kooperatif başkanımız bu cihazın en düşük frekansını almak için 4 bin TL para verdi, 5 tane aldı. Şimdi 8 bin TL oldu. Almaya kalksak beş tanesi 40 bin TL ediyor. 40 bin TL de ağa ödüyoruz, etti 80 bin TL zaten bizim elde ettiğimiz para 150 bin TL. Ne kalıyor geriye. Bu meslekte bu yüzden gelecek kalmadı. Şu an hepimiz yaşlıyız yetişen genç balıkçılar yok.” açıklamasında bulundu.
Yalova’da balık avına serbest alanların yetersiz olmasından yakınan başka bir balıkçı ise yasakların ve cezaların mesleğin geleceğini tehlikeye attığını belirtti. Kısıtlı alanların alık avına serbest bırakılması talebinde bulunan balıkçı esnafı, “Yalova’nın deniz kıyısı 120 kilometredir. Türkiye’nin en uzun deniz kıyısına sahip şehridir ama kullanabileceğiniz limit 20 kilometre. 100 kilometresi yasak. 20 kilometresi balık avına serbest. Dere ağzı yasak, liman ağzı yasak, site önü yasak, tersane önü yasak, fabrika önü yasak, vapur iskelesi yasak. Kısacası yasaklamak eğer bir şeye çözüm alacaksa o zaman desinler ki ‘Marmara Denizi’nde avcılık yasak’ bütün şehirlerdeki balıkçılar da bu işi bıraksın. Biz tası tarağı bırakalım. Gidelim başka bir işle uğraşalım. Denizde 50 yıldan fazla çalışan insanlar var. Bu yaştan sonra bu insan ne yapsın. Başka iş yapabilir mi? yapamaz. Bu meslekte gelecek kalmadı. Zararı faydasından çok hale geldi. Çok fazla yasak var. Çok fazla ceza var. O yetmiyormuş gibi denizin cezası var. Havalar her zaman güzel gitmiyor.” şeklinde konuştu.