Son dönemlerde küresel sorunların peş peşe gelmesi, İsrail ve Filistin arsandaki savaşın İran ve Lübnan’a da sıçraması ile birlikte özellikle petrol fiyatlarında ciddi dalgalanmaları da beraberinde getirdi. Orta Doğu’da ateş çemberinin giderek genişlemesi oluşabilecek bir petrol arzına ve buna bağlı olarak fiyatların artmasına neden oldu. Brent petrolde uzun süreli düşüşün ardından yeniden başlayan yükseliş Türkiye’de akaryakıt fiyatlarını doğrudan etkiledi. Bu durum motorin fiyatlarının ilk kez benzin fiyatlarını aşmasına neden oldu.
Son haftalarda dünya çapında peş peşe yaşanan jeopolitik riskler küresel piyasaların dalgalı seyir izlemesine neden olurken petrol fiyatları üzerinde de kendini gösteriyor. Brent petrolün varil fiyatı geçen hafta Rusya- Ukrayna gerilimi ile yeniden yükselişe %5,5 prim yapmış ve cuma günü 74,65 dolar seviyesinden haftayı kapatmıştı.
Yeni haftanın ilk gününde ise İsrail ve Hizbullah arasında ateşkes anlaşması yapılabileceğine ilişkin haberler, petrol arzına yönelik endişelerin azalmasına yol açarak fiyatlarda aşağı yönlü bir seyri destekledi. 26 Kasım 2024 Brent petrol varil fiyatı 72,70 dolardan günde başladı. Böylece petrol, geçen hafta kapanışına göre %2,6 oranında geriledi.
Yaşana bu gelişmeler yurt içinde de fiyatların sık sık değişmesine yol açıyor. 13 Kasım sonrası dönemde motorin fiyatına 3 kez zam gelirken benzinde bir değişiklik yaşanmadı. Bu süreçte gelen zamların ardından motorinin litre fiyatı İstanbul Avrupa yakasında 42,87 TL'den 44,18 TL'ye kadar yükseldi.
Aynı dönemde motorinin aksine benzin fiyatında ise 1 kez indirim gerçekleşti. Benzinin litre fiyatı İstanbul Avrupa yakasında 42,89 TL'den 42,32 TL'ye geriledi. Böylece benzin-motorin makası, motorin lehine 1,86 TL açılarak benzinin motorinden daha ucuz olduğu bir döneme girilmiş oldu. Analistler, Rusya-Ukrayna geriliminin küresel piyasalarda motorin ürünü fiyatlarına yansıdığını ve farkın bu sebepten kaynaklandığını ifade ediyor.
Hilal Baldemir