Fahiş fiyata karşı mücadele de vatandaşların da rolü giderek artıyor. Yüksek fiyatlı etiketlerle ilgili bakanlıklar tarafından yürütülen denetimlere paralel olarak uzmanlar, "vatandaşların da ne yapabileceği" konusunda bazı bilgilendirmelerde bulundu.
Son dönemlerde en sık karşılaşılan sorulardan biri aynı marka ürünün, zaman zaman farklı marketlerde 2-3 katı etiket fiyatıyla satışa sunuluyor olması.
Fiyatlar arasındaki bu uçurum "fahiş fiyat" olarak tanımlanıyor.
Bu durumun farkına varan vatandaşlar e-Devlet üzerinde "Haksız Fiyat Artışı Şikâyet Bildirimi" formundan, Alo 175 Tüketici Danışma Hattı’ndan ya da CİMER üzerinden şikâyet oluşturabiliyor.
Bu konuda vatandaşlara bilgi aktaran İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Görevlisi Avukat Özlem Şen, vatandaşın e-Devlet üzerinden veya ALO 175 hattı üzerinden arayarak fahiş fiyat uygulayanları şikâyet edebileceğini aktardı.
Aynı ürünün farklı marketlerde çok büyük fiyat farkıyla satılmasının aslında fahiş fiyat artışı olduğunu belirten Şen, şu şekilde konuştu:
Bunların hepsi yaptırım anlamında cezai müeyyideye tabii. Türk Ticaret Kanunu, Tüketici Koruma Kanunu ve perakende ticaretle ilgili düzenlenen bir kanunumuz var. Bu üç kanunun birleşimi olarak, fahiş fiyatlar ve stokçuluğa yaptırım var. Tüketiciyi Koruma Kanunu’nda mayıs ayında güncelleme yapıldı. Bu maddeler mayıs ayında fahiş fiyat uygulayanları caydıracak idari para cezasına çevrildi.
Fahiş fiyat uygulanmasının cezası 100 bin liradan 1 milyon liraya çıktı. Stokçuluk yapan firmalara ise eskiden 1 milyon lira para cezası veriliyordu, şimdi ise 12 milyon lira para cezası verilebiliyor.
Şen, sık sık gündeme gelen ve merak edilen bir markette fahiş fiyat artışını fark eden vatandaşın neler yapması gerektiğini şöyle aktardı:
Yaptırımların olabilmesi için vatandaşlar şunu yapmalı: e-Devlet üzerinde Ticaret Bakanlığı’nın düzenlediği fahiş fiyat artışı olan ürünlerle ilgili ‘Haksız Fiyat Artışı Şikayet Bildirimi’ formu var. Bu formu doldurup şikayette bulunabilirler. İnternet kullanmayanlar ise Alo 175 Tüketici Danışma Hattı’nı tüketici olarak arayıp şikayetlerini bildirebilirler. CİMER üzerinden şikayet oluşturunca da yine Ticaret Bakanlığı’na yönlendiriliyorlar.
Öte yandan sadece marketlerde değil e-ticaret sitelerinde de fahiş fiyat artışlarının son dönemlerde çok sık yaşandığını belirten Avukat Özlem Şen, “İnternet ortamında da fahiş fiyat artışları ve stokçuluk gibi eylemler gerçekleştirilebiliyor. Bunun için de Reklam Kurulu devreye giriyor. İçeriğin engellenmesine veya kaldırılmasına ilişkin kararlar verilebiliyor.” ifadelerini kulandı.
Hilal Baldemir