Haziran ayının başından bu yana dünya genelinde sıcaklıkların rekor düzeylere çıkması ile birden fazla kez sıcaklık rekoru kırıldı. Dünya genelinde tarihin en sıcak günü olarak kayıtlara geçen 21 Temmuz 2024’ten sonra yeni bir rekor daha geldi. Dünya sıcaklık rekoru üst üste ikinci gün de kırıldı ve ortalama küresel sıcaklıklar pazartesi günü 17,15°C'ye ulaştı.
Bilim insanlarının, geçtiğimiz pazar gününün (21 Temmuz) Dünya tarihinin kayda geçen en sıcak günü olduğunu duyurmasından bir gün sonra, yeni bir tarihi rekor daha geldi.
AB'nin iklim değişikliği programındaki uzmanlara göre, 22 Temmuz Pazartesi artık gezegenin kayıtlara geçen tarihindeki en sıcak gün oldu.
Pazartesi günü küresel ortalama sıcaklık 17,15 °C olarak kaydedildi ve küresel ortalamanın 17,09 °C olduğu ilk rekor olan pazar gününden 0,06 °C daha sıcaktı.
Öte yandan 23 Temmuz Salı gününe ilişkin sıcaklık verileri geldiğinde, küresel sıcaklıkların üst üste üç gün rekor kırması ihtimali oldukça yüksek görünüyor.
Uzmanlar; kömür, gaz ve petrol gibi fosil yakıtların yakılmasıyla CO2 ve metan gibi sera gazları salan fosil yakıt sektörünü suçluyor. Özellikle 2024 yılının başından bu yana küresel olarak artan sıcaklıkların nedeni olarak fosil yakıt sektörünün artan faaliyetleri gösteriliyor.
Üst üste gelen iki tarihi rekor, Antarktika, ABD'nin batısı ve Kanada ile doğu Sibirya'da mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıkların buzul erimelerinin yanı sıra, okyanusların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesinden kaynaklanıyor.
Aynı zamanda, Avrupa da kendi ölümcül sıcak hava dalgasıyla mücadele ediyor; kuru hava koşullarında daha sık görülen Yunanistan ve Hırvatistan'daki orman yangınları da bu sıcak hava dalgasını gösteriyor.
Avrupa iklim servisi Copernicus'un (CS3) yöneticisi Carlo Buontempo, son günlerdeki yüksek sıcaklıkların insan kaynaklı iklim değişikliğinin etkisinin hızlandığı fikrini desteklediğini, fakat bu sonuca varmak için yeterli somut veri olmadığını ve bunu söylemek için henüz çok erken olduğunu söyledi.
Hindistan Tropikal Meteoroloji Enstitüsü'nden iklim bilimci Roxy Mathew Koll, sürekli artan bu rekorların daha fazla insanı öldürebileceğini vurguladı ve şunları söyledi:
Hava ve iklim kayıtlarının sıklıkla tahammül sınırlarımızın ötesine geçtiği, bunun da telafisi mümkün olmayan can ve geçim kaynağı kayıplarına yol açtığı bir çağdayız.
Avrupa'ya dünyanın geri kalanından ayrı olarak incelediğimizde, geçen ayki haziran sıcaklıkları 1991-2020 ortalamasının 1,57°C üzerindeydi; bu da 2024 Haziran ayını Avrupa'nın en sıcak ikinci haziran ayı yaptı.
Avrupa'da sıcaklıklar güneydoğu bölgeleri ve Türkiye'de ortalamanın oldukça üzerinde seyrederken, Batı Avrupa, İzlanda ve Rusya'nın kuzeybatısında ise ortalamaya yakın veya ortalamanın altında seyretti.
Hilal Baldemir