Geçtiğimiz hafta gündeme gelen ve büyük tepki çeken çiftçilere verilen mazot ve gübre desteğinin kesilmesi haberinden sonra bir açıklama bekleniyordu. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, mazot ve gübre desteği sorusuna ilişkin yeni destek çalışmalarını kamuoyu ile paylaştı. Bakan Yumaklı, 1 Ocak 2024'ten itibaren tarımda planlı üretime geçildiğini, yeni destek modelinde ise mazot ve gübre desteğinin olduğunu aktardı.
Çiftçiler için neredeyse yok denecek düzeyde kazanç ile geçen 2024 yılında artan maliyetler ve satışların çok düşük ücretler karşılığında gerçekleşmesi mesleği bitirme noktasına getirdi. Birçok çiftçi hiç paraya satılacak mahsulünü çöpe dökmeyi tercih etti o anlara ait görüntüler ise kamuoyunda tepkilere yol açtı.
Tarladan çıkan mahsulün pazara ve markete gelene kadar neredeyse 10 katı fiyatına çıkmasına tepki gösteren çiftçi ürünlerini satmaktansa sokağa dökmeyi tercih etti. Yaşanan bu gelişmeler üzerine bir de Tarım ve Orman Bakanlığı’nın mazot ve gübre desteğini sonlandırması çiftçiyi çileden çıkardı.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarım ve hayvancılık alanındaki destekleri, daha sağlıklı takip edilmesi açısından üç başlıkta toplayarak yeniden düzenleme yoluna gitti. Üreticinin lehine yapıldığı belirtilen bu yeni düzenleme, Resmi Gazete'de yayınlandı.
Yeni kararlara göre, mazot ve gübre desteği tüm destekler içinde yer aldı. Ancak kamuoyunda bu alandaki desteklerin kaldırıldığına haberler yer aldı.
Bu süreçte Bakanlık'tan çiftçilere ödenen mazot ve gübre desteğinin kaldırılmadığına ilişkin açıklama yapıldı.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, CNN Türk ekranlarında gazeteci Dicle Canova'nın sorularını yanıtladı.
Bakan Yumaklı, kendisine yöneltilen ve kamuoyunda büyük yankı uyandıran mazot ve gübre desteği sorusuna ilişkin şu açıklamayı yaparak, gübre ve mazotu çıpa olarak kullanarak temel destekleri, planlama desteğini ve üretim geliştirme desteğini bunun üzerinden belirlediklerini dile getirdi.
Bakan Yumaklı açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
Dünyada yeni normal diye nitelendirdiğimiz değişiklikler oluyor. Benim sorumluluğum altındaki hususlar için tarımsal üretimi yeniden planlamanız gerekiyor. Biz de bununla ilgili 2 yıldır çalışıyorduk. 1 Ocak 2024'ten itibaren planlı üretime geçtik. Sizin elinizde imkanlarınız ve araçlarınız var, ülkenizin ihtiyaçlarını, gelecek nüfus projeksiyonlarına bakarak üretiminizi planlamanız gerekiyor. Hayvansal ve su ürünlerinde bu gerçekleşti.
Her ilde ziraat odaları, önder çiftçiler, ticaret odaları, konuyla ilgili tüm paydaşlarla konuşarak o bölgede hangi üretim deseninde üretim yapılmalı bunun çalışması yapıldı. Destekler fazla ve farklı. Çiftçi bile neyin ne olduğunu anlamıyor. Bunların sadeleşmesi gerekir. 165 kalem destek veriyorduk. Bunu 3 ana başlığa indirdik. Temel destekler, planlama, üretim geliştirme desteği.
Bütün paydaşlara önden bilgi verildiği halde maalesef çok iyi niyetli bulduğumu söyleyemeyeceğim. 165 kalem desteğiniz var. Sadeleştirirken bizim bir çıpa kullanmamız gerekiyordu. Biz gübre ve mazotu çıpa olarak kullanarak temel destekleri, planlama desteğini, üretim geliştirme desteğini bunun üzerinden belirledik.
Vermiş olduğumuz mazot gübre desteğini ürün bazına indirdik. 13 stratejik ürün, artı yem bitkileri. Onların içerisinde mazot ne kadar kullanılıyor? Bunu çıpa olarak aldık. Artık önümüzdeki dönemlerde bu rakam mazot gübre fiyatlarındaki değişime göre güncellenecek.
Hilal Baldemir