Aylardır bütün Türkiye’nin beklediği asgari ücret haberi Çarşamba günü Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından açıklandı. Türk-İş’in beklentisinin altında kalan asgari ücretin yıl içerisinde ikinci kez artmayacağının altını çizen Işıkhan enflasyon ile mücadele edilerek bu asgari ücret tutarının vatandaşlara yeterli olacağını umduklarını ifade etti. Fakat asgari ücretin açıklanmasının hemen ardından fırsatçılar işe koyuldu.
Açıklamanın ardından kamuoyunda 3 harfli marketler olarak bilinen market zincirlerinde büyük bir hızla etiketler değiştirilmeye başlandı. Bir marketin, çalışanlarına 27 Aralık akşamı attığı 'etiket değiştirme mesaisi' mesajı da sosyal medyada tartışmalara neden oldu.
Birçok kişi marketlerdeki etiketleri kontrol ettiğinde önceki güne göre büyük artışlar olduğunu fark etti.
Marketlerdeki etiketler kontrol edildiğinde, asgari ücret zammının 27 Aralık gecesi açıklanmasının ardından 27-28-29 Aralık itibariyle birçok ürüne zam yapıldığı tespit edildi. Tüketici Federasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, kurallara uymayan işletmelere karşı cezaların artırılması yönünde çağrı yaparken vatandaşlara da usulsüz etiket fark ettikleri an şikayette bulunmaları gerektiğini hatırlattı.
"Asgari ücret açıklanmadan zamlar yapılmaya başlandı" diyen Ağaoğlu, "Asgari aracın açıklandığı günün akşamı yine etiketlerle oynandı. Geçmişte 'Dolar arttı, akaryakıt fiyatları yükseldi' derlerdi. Şimdi mazeretleri ne? Temmuz'dan bu yana dolardaki artış yüzde 10 dolaylarında. Oysa temel gıda ve ihtiyaç ürünlerindeki fiyat artışları yüzde 20 ile 40 aralığında gidiyor" dedi.
Etiketlerde yapılan fiyat değişikliklerinin tarihlerine bakıldığında, asgari ücretin açıklandığı akşam itibariyle zam yapıldığının da altını çizen Ağaoğlu, "Zaten bir süredir asgari ücret tartışılıyordu ve etiketlerde fiyatlar yükseliyor. Kimsenin böyle gerekçesiz, haksız fiyat artışı yapmaya imkana kavuşacağını zannetmemesi lazım. Burası demokratik hukuk devleti. Bu noktada rekabet kurulu ceza uygularken, haksız fiyat artışı değerlendirme kurulu daha Aralık toplantısında birçok firmaya para cezası uygulamışken bunlar pervasızca etiketleri değiştiriyorlar. Piyasa da hakim olan zincir marketler, özellikle bizlerin ucuz diye tercih ettiğimiz 3 harflilerin üçü de dün akşam maalesef fiyatları değiştirdiler. Sebep, asgari ücret arttık. İyi de o asgari ücret vatandaşın cebine girmedi. İşin kötü tarafı şudur, bunlar önümüzdeki ay da asgari ücret arttı, personel giderlerimiz yükseldi diyerek yeniden zam yapacaklar. Bunu için mutlaka geçmişte olduğu gibi alış fiyatı, satış fiyatıyla birlikte yazılsın" şeklinde konuştu.
"Her şeyden önce ambalajlı ürünlerin üzerine tavsiye edilen satış fiyatı mutlaka yazılmalı" diyen Aydın Ağaoğlu, " Ticaret Bakanlığı'nın yaptığı cezalar, rekabet kurulunun yaptığı gibi ciro üzerinden hesaplanmalı. 500 bin liralık bir ceza, mahalle bakkalını, manavını, esnafını batırır ama binlerce mağazası olan zincir marketi için belki birkaç dakikalık cirosu tutarındadır. Cezalar ciro ile orantılanmalı, ifşa edilmeli, ısrarla yapılıyorsa kapatılma getirilmeli, o zamları kapatmaya rağmen ısrarla devam ettiriyorsa ebediyen ticaretten menedilmelidir" ifadelerini kullandı.
Hilal Baldemir