Enflasyonun artmasıyla piyasalarda sık sık değişen fiyat etiketleri ve her kalem ürüne gelen zamlar vatandaşları kredi kartı batağına düşürmeye devam ediyor. Nakit harcamadan çok kredi kartıyla harcama yapılmaya başlanan Türkiye’de yılın ilk üç ayında kredi kartı harcamalarındaki artış yüzde 100’ü aştı.
Önüne geçilemeyen fiyat artışları vatandaşın belini bükmeye devam ediyor. Gelir ve gider eşitsizliği arasındaki uçurumun her geçen gün büyümesiyle vatandaş çaresiz kalıyor. Zorunlu ihtiyaçlarına bile yetmeye gelirlerle hayata tutunmaya çalışan vatandaşlar çareyi kredi kartı kullanmakta buluyor.
Yapılan son değerlendirmelere göre, 2024’ün ilk üç ayında vatandaşın yaptığı kredi kartı harcamalarının 3’te 1’ini gıda, market, alışveriş merkezleri (AVM) ve akaryakıt grupları oluşturdu. Bankalararası Kart Merkezi’nin (BKM) son verilerden yapılan derlemelere göre, bu yılın ilk 3 ayında market ve AVM’de kredi kartı ile yapılan harcamalar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 116.20’lik artışla 432 milyar 529 milyon 770 bin TL ile tarihi bir rekor seviyeye ulaştı.
Aynı dönemde akaryakıt alımlarında kredi kartı ile yapılan harcama tutarı yüzde 142.05 oranında artış göstererek 166 milyar 354 milyon 530 bin TL oldu. Gıda enflasyonu ve kafe-restoranlarda da yüksek fiyat artışları nedeniyle bu gruplarda nakit ödemeler azalırken kredi kartıyla yapılan ödemeler de katbekat artış gösterdi.
2024’ün ilk üç ayında, 2023’ün ilk üç ayına göre kredi kartıyla yapılan yemek harcamalarındaki artış yüzde 143.89 oranı ile 116 milyar 735 milyon 380 bin TL’ye ulaşırken, aynı dönemde çeşitli gıda harcamaları için de yüzde 131.36’lık artışla 179 milyar 366 milyon 290 bin lira yine kredi kartıyla ödendi.
BKM’den alınan verilere göre, yılın ilk 3 aylık döneminde toplam kredi kartı harcamalarının yüzde 33.78’lik kısmını market ve AVM, akaryakıt, yemek ile çeşitli gıda harcamaları oluşturdu. Yine yılın ilk üç aylık döneminde kredi kartı ile yapılan 2.6 trilyon liralık harcamadan 894.9 milyar lirası bu dört gruptan yapılan harcamalardan meydana geldi. Ocak-Şubat-Mart 2023 döneminde ise kredi kartıyla yapılan toplam harcama tutarı 1.1 trilyon liraydı. Yılın aynı dönemleri itibarıyla kart harcamalarında yıllık artış oranı yüzde 137.47 oldu.
Tüketici fiyatlarına etki eden ana harcama grupları içinde nisan ayında en yüksek ağırlığı yüzde 24.98 oranla gıda ve alkolsüz içecekler grubu oluşturdu. Gıdayı takip eden yüzde 17.35 oranla ulaştırma, yüzde 14.20 oranla konut, yüzde 8.17 oranla lokanta ve oteller, yüzde 8.12 oranla ev eşyası ve yüzde 6.94 oranla giyim ve ayakkabı oldu.
Hilal Baldemir